Tak mi się marzy niepodległość Polski, wolność, swoboda - szum skrzydeł orlich a w ich cieniu zwarte szeregi Legionów!... pisała młoda sądeczanka Helena Barbacka w 1914 r. Wybuch I wojny przyniósł Polakom nadzieję na odzyskanie utraconej niepodległości. Odbudowa państwa okazała się skomplikowana, poczynając od ustalenia granic, jednak polscy politycy w pierwszych latach niepodległości walczyli o nie z dużym zaangażowaniem. Istniały także różne koncepcje dla odrodzonego państwa, którego łączenie po ponad 120 latach zaboru było skomplikowanym zabiegiem wymagającym scalenia „trzech połówek”, których losy kształtowały się dotąd w odmienny sposób.
13. edycja LABIRYNTU HISTORII poruszała kwestie dróg Polaków do wolności i koncepcji odrodzonego państwa. Przypomniała o zasłużonych sądeczanach i symbolach ważnych dla każdego Polaka. Setna rocznica odzyskania niepodległości jest dla nas powodem do przypomnienia historii, ale także do refleksji nad przyszłością naszego kraju i jego miejscem w świecie.
P R O G R A M
21.10.2018 /NIEDZIELA/
Gmach Główny Muzeum Okręgowego
godz. 12.30 i 15.00
zwiedzanie WYSTAWY STAŁEJ
oprowadzanie: Bartosz Lorek, Jakub Antoniak
22.10.2018 /PONIEDZIAŁEK/
MCK SOKÓŁ - sala im. R. Sichrawy
godz. 9.30-10.30
wykład: NIEPODLEGŁOŚĆ W NOWYM SĄCZU
dr Łukasz POŁOMSKI (Fundacja Nomina Rosae, Nowy Sącz)
godz. 10.45-11.45
wykład: ORZEŁ BIAŁY - HERB PAŃSTWA POLSKIEGO
prof. dr hab. Zenon PIECH (Uniwersytet Jagielloński, Kraków)
godz. 17.30-18.30
pierwszy wieczór z historią: O SĄDECZANACH ZASŁUŻONYCH DLA NIEPODLEGŁOŚCI
spotkanie z potomkami rodzin Barbackich, Flisów, Aleksandrów, Kosterkiewiczów, Celewiczów i Ritterów, Małeckich
W 1918 roku w Nowym Sączu było wielu niezwykłych ludzi. W 100-lecie niepodległości spotkamy się z ich potomkami. W czasie tego niecodziennego wydarzenia mieliśmy okazję posłuchać o galicyjskim i międzywojennym Sączu. Dla przodków naszych Gości, 1918 rok stał się przełomem, a praca pradziadków zaowocowała niepodległą Polską.
fot. pracownia audiowizualna, MCK SOKÓŁ
23.10.2018 /WTOREK/
MCK SOKÓŁ - sala im. R. Sichrawy
godz. 10.45-11.45
wykład: ŻYDZI NA ZIEMIACH POLSKICH WOBEC ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI I W II RP
prof. Konrad ZIELIŃSKI (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin)
MCK SOKÓŁ - sala im. B. Barbackiego (taneczna)
godz. 12.30-14.00
warsztaty: TAŃCE NARODOWE - POLONEZ I MAZUR
Maja ZAWADA (Szkoła Tańca Jane Austen, Kraków)
fot. pracownia audiowizualna, MCK SOKÓŁ
MCK SOKÓŁ - sala im. R. Sichrawy
godz. 18.00-19.00
drugi wieczór z historią: OPOWIEŚĆ O ROMANIE SICHRAWIE - PREZENTACJA NIEZNANYCH FOTOGRAFII
Z RODZINNEGO ARCHIWUM
prowadzenie: dr Łukasz POŁOMSKI
Józef Bieniek napisał o nim: „Lord znad Dunajca”. Regionalista miał sporo racji, bowiem Roman Sichrawa był człowiekiem niezwykłym. W dziejach miasta, nigdy wcześniej i potem, nie było burmistrza i prezydenta cieszącego się tak wielkim szacunkiem. Dzięki rodzinie burmistrza zaprezentujemy nieznane zdjęcia z albumu rodzinnego.
24.10.2018 /ŚRODA/
MCK SOKÓŁ - sala im. R. Sichrawy
godz. 9.00-10.00
wykład: WOJNA NA OBRAZY. SPRAWA POLSKA W PROPAGANDZIE STRON WALCZĄCYCH 1914-1918
prof. Piotr SZLANTA (Uniwersytet Warszawski)
godz. 10.15-11.15
wykład: PROWINCJA GALICYJSKA W ROKU 1918 - MIĘDZY MITEM A RZECZYWISTOŚCIĄ
dr Konrad MEUS (Uniwersytet Pedagogiczny, Kraków)
godz. 11.30-12.30
wykład: ŻYWICIELKI, OPIEKUNKI, ŻOŁNIERKI... WKŁAD KOBIET W ODZYSKANIE NIEPODLEGŁOŚCI
dr hab. Katarzyna SIERAKOWSKA (Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa)
25.10.2018 /CZWARTEK/
MCK SOKÓŁ - sala im. R. Sichrawy
godz. 9.30-10.30
wykład: RÓŻNE WIZJE NIEPODLEGŁOŚCI
dr Marcin JARZĄBEK (Uniwersytet Jagielloński, Kraków)
godz. 10.45-11.45
wykład: BOLESŁAW BARBACKI - BOHATER NA NIEPODLEGŁOŚĆ
dr Maria MOLENDA (Fundacja Nomina Rosae, Nowy Sącz)
godz. 18.00-19.00
trzeci wieczór z historią w artystycznej oprawie: SERCE NIEPODLEGŁE
muzyka, literatura, multimedia
reżyseria: dr Maria MOLENDA
W ramach ostatniego wieczoru z historią wysłuchaliśmy wybranych źródłowych tekstów historycznych związanych z okresem odzyskiwania niepodległości. Były to zarówno dokumenty urzędowe, jak i fragmenty pamiętników. Tekstom towarzyszyły multimedialna prezentacja oraz muzyka na żywo w wykonaniu pianistów: Marii Słysz i Radosława Goździkowskiego. Zaprezentowane zostały utwory Fryderyka Chopina i Karola Szymanowskiego.
Teksty czytali: Aleksandra Powęzka i Grzegorz Racoń.
Multimedia: Maciej Walasek
fot. Piotr Droździk
26.10.2018 /PIĄTEK/
Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka
godz. 9.00-15.00
LUDZIE NIEPODLEGŁOŚCI
wspólna konferencja historyków i młodzieży
godz. 9.00-10.40 - BLOK I „Mężowie niepodległości”, cz. 1
godz. 10.45-12.05 - BLOK II „Mężowie niepodległości”, cz. 2
godz. 12.15-14.05 - BLOK III „Kobiety, kultura i społeczeństwo”
wydarzenie towarzyszące
wystawa: MODNI W NIEPODLEGŁOŚCI
(repliki ubiorów, fotografie, prasa, akcesoria, lata 1905-1939)
Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka, ul. Jagiellońska 61
zwiedzanie otwarte - bez rezerwacji:
poniedziałek, wtorek, czwartek, piątek w godz. 8.30-17.00
środa w godz. 8.30-15.00
sobota w godz. 9.00-14.00
LABIRYNT HISTORII to unikatowy program kulturalno-edukacyjny poświęcony historii, realizowany już od 13 lat w Nowym Sączu. Jego celem jest pogłębianie wiedzy oraz wspieranie rozwoju młodych ludzi jako samodzielnie myślących, aktywnych obywateli. Co roku „Labirynt” porusza inne, ciekawe i dające do myślenia zagadnienie historyczne. Jego formuła pozwala młodzieży spotkać się z wybitnymi przedstawicielami nauk humanistycznych w ramach wykładów, paneli dyskusyjnych czy wspólnej konferencji naukowców, nauczycieli i uczniów. Program zarówno daje możliwość udziału w działaniach naukowych, a także w wydarzeniach kulturalnych i artystycznych, jak i pozwala młodzieży na aktywne uczestnictwo i współtworzenie wybranych punktów programu.
Projekt realizowany jest przy wsparciu finansowym Województwa Małopolskiego i Miasta Nowego Sącza oraz Mecenasa Fundacji Nomina Rosae – Firmy ERBET.