1690
Ubiór kontuszowy postrzegany jest jako symbol narodowy Polaków – wyrażał umiłowanie ojczyzny, afirmację tradycji i wartości, jakim hołdowali Polacy. Jednak relatywnie rzadko poddajemy się refleksji, że był on ubiorem ekskluzywnym, przynależnym przede wszystkim szlachcie. Analiza historycznego fenomenu ubioru kontuszowego prowokuje do pytań o istotę społeczeństwa polskiego i jest ważna także w kontekście narracji o współczesnej Polsce, jej demokracji, jej społeczeństwie, jej podziałach, jej samoświadomości historycznej i wizji jej przyszłości.
Na wykładzie omówione zostały poza ubiorem kontuszowym inne formy ubiorów, które niosły przesłania patriotyczne i narodowe, zarówno w historii, jak i we współczesności. Przyjrzeliśmy się „modowym” decyzjom dawnych Polek, zastanawiając się także nad tym, w jakim stopniu kobiety mogły dzięki modzie istnieć i wyrażać siebie.
|
fot. Piotr Droździk |
Dr Maria Molenda - założycielka i prezes Fundacji Nomina Rosae; historyk, kostiumolog, kostiumograf. Absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego. Stopień doktora uzyskała na podstawie rozprawy poświęconej ubiorom na dworze Jagiellonów od czasów panowania Kazimierza Jagiellończyka do śmierci Zygmunta Augusta. W czasie studiów magisterskich w ramach programu Sokrates-Erazmus studiowała we Francji na uniwersytecie w Orleanie. W trakcie studiów doktoranckich odbyła praktykę w Dziale Tkanin Muzeum Narodowego w Krakowie. Prowadziła zajęcia z historii ubioru średniowiecznego w Instytucie Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Obecnie prowadzi wykłady i warsztaty z zakresu kostiumologii dla muzeów i placówek oświatowych. Od 2004 r. kieruje założoną przez siebie Fundacją Nomina Rosae, w ramach której powołała Pracownię Rekonstrukcji Ubiorów Historycznych i Kostiumów. Projektuje kostiumy teatralne, współpracuje także z filmem, projektuje ubiory współczesne inspirowane historią lub folkiem. Przygotowała liczne wystawy czasowe ubiorów z Pracowni Nomina Rosae. Zajmuje się także reżyserią, scenopisarstwem, angażuje w produkcje filmowe. Zainicjowała również program „Labirynt Historii”, współtworzy „Sądecki sztetl”. W ramach działań Fundacji otworzyła także w Nowym Sączu „Dom Historii” – placówkę, w której prezentowane są wystawy czasowe, wykłady, warsztaty i spektakle.
fot. Piotr Droździk
