1833
Kongres zwołany po upadku Napoleona, miał określić nowy układ sił w Europie. Położył podwaliny względnego ładu między państwami, który został zniszczony dopiero wybuchem I wojny światowej. Głównym celem 10. Labiryntu będzie analiza wybranych zagadnień związanych z historią kongresu, a zwłaszcza zagadnień związanych z dyplomacją. Dzięki temu ujęciu program łączy zarówno aspekty historyczne, jak i tematykę współczesną. Tradycyjnie organizatorami tego przedsięwzięcia są Fundacja Nomina Rosae i MCK SOKÓŁ w Nowym Sączu. Patronat honorowy sprawuje marszałek województwa małopolskiego Marek Sowa, patronat medialny - Mówią Wieki i Radio Złote Przeboje.
Pierwszym akcentem wydarzenia było poniedziałkowe otwarcie wystawy pt. „Dyplomaci Sądecczyzny i Ziemi Gorlickiej” w foyer sali im. Lucjana Lipińskiego (I piętro). Gości powitały: dr Maria Molenda i dyrektor Małgorzata Kalarus. Ekspozycję przygotował historyk Łukasz Połomski, który też wygłosił prelekcję na ten temat.
Ziemia Sądecka i Gorlicka od wieków leżały na skrzyżowaniu kultur, języków i religii. Mieszkańcy tego regionu dobrze radzili sobie w kontakcie z innym, z sąsiadem „zza płotu”. Doświadczenie, jakie wynieśli ze swoich domów procentowało w czasie ich dalszej kariery, także dyplomatycznej. Upór i dążenie do spełnienia swoich ambicji, często związanych z edukacją, stawiają dyplomatów pochodzących z tych Ziem w czołówce przedstawicieli Polski za granicą.
- Wystawa przybliża mało znane, a bardzo ciekawe postaci z naszych stron, od średniowiecza po czasy współczesne – podkreślił Łukasz Połomski. - Były one częścią wielkiej polityki i pełniły zaszczytne misje, dźwigając także ciężar wielkiej odpowiedzialności. Warto przywrócić im należne miejsce w pamięci mieszkańców Sądecczyzny i Ziemi Gorlickiej. Sądecczyzna ma bardzo bogate tradycje jeśli chodzi o dyplomację. Ta wystawa jest wynikiem kilkuletniej pracy nad tym zagadnieniem. W dawniejszym okresie dyplomacja sądecka związana była ze środowiskiem kościelnym. Było tak w okresie średniowiecza, kiedy tutaj prężnie działała już kolegiata, skupiająca elity naukowe, elity hierarchów kościelnych z całej Polski, głównie z Krakowa. Potem nastąpił duży przestój, aż do wieku XX, do czasów galicyjskich, kiedy to późniejsi dyplomaci z okresu międzywojennego mogli się kształcić na uniwersytetach krakowskich i lwowskich, by potem w okresie II Rzeczypospolitej być świetnie przygotowanymi do pełnienia bardzo ważnych i odpowiedzialnych stanowisk w polskiej dyplomacji.
Autor wyliczył sylwetki kilkunastu osób, które – jego zdaniem – na przestrzeni wieków dobrze przysłużyły się ojczyźnie, pełniąc funkcje dyplomatyczne w różnych krajach, a w różny sposób były związane z naszym regionem. Warto przypomnieć ich nazwiska, m.in.: Marcin Kromer, Bolesław Wieniawa-Długoszowski, Aleksander Józef Skrzyński, Kazimierz Zdzisław Kurnikowski, Marian Chodacki, Juliusz Maria Dzieduszycki, Jan Karski, Stanisław Skrzeszewski, a ze współczesnych nam: arcybiskup Juliusz Janusz, Wanda Krystyna Kalińska, Anna Kurdziel, Monika Zuchniak-Pazdan, Karol Leśniak i Andrzej Fąfara. Wieczór zaszczyciły obecnością przedstawiciele rodzin niektórych z tych osób.
We wtorek przed południem sądecka młodzież mogło skorzystać z dwóch spotkań. W sali im. Romana Sichrawy dr Maria Molenda, witając liczne zabranych uczniów, zwróciła uwagę na fakt, że historia w każdej epoce jest bardzo złożona i jeśli się niej zanurzamy głębiej to zauważamy jak bardzo jest skomplikowana i niejednoznaczna w ocenach.
Wykład pt. „Styl lat nadziei. Sztuka w Polsce w pierwszym dwudziestoleciu XIX wieku” wygłosiła Anna Franczyk, absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, zajmująca się historią sztuki, a także historią ubioru – nie tylko teoretycznie, ale też praktycznie (jako projektantka i osoba rekonstruująca dawne stroje, mistrzyni krawiecka). Swoje wywody dotyczące sztuki posadowiła w szerokim tle historycznym. Sporo mówiła o czasach napoleońskich, o wielkim kulcie Napoleona wśród Polaków, dla których był on nadzieją na odzyskanie niepodległości.
W sali im. Bolesława Barbackiego odbyły się warsztaty tańców dawnych zatytułowane „Kongres tańczy”. Zajęcia z młodzieżą prowadzili profesorowie Szkoły Tańca Jane Austen w Krakowie.
Fot. PG, WŻ
